Etiyopya’da bundan 40 yıl önce gün ışığına çıkarılan insan fosilleri üzerinde yapılan yeni araştırmalar, bunların 195 bin yıllık olduğunu ortaya koydu. Böylece, modern insanın ortaya çıktığı 200 bin yıl geriye giden en eski kanıt bulunmuş oldu. 17 Şubat 2005 — Araştırmayı gerçekleştiren Stony Brook Üniversitesi uzmanı Dr. John Fleagle, genetik analizlerin fosillerin 40 yıl önceki ilk belirlemelerden daha da eski olduğunu gösterdiğini vurguladı. Dünyanın en eski fosilleri 1967 yılında Etiyopya’nın güneybatısında Omo Nehri kıyısında bulunmuştu.

YENİ TEKNİĞE GÖRE 195 BİN YILLIK

Gün ışığına çıkarıldıkları bölgenin adıyla Omo olarak anılan fosillerden Omo I, kafatası ve iskelet parçalarından oluşurken, Omo II iskeletsiz ancak bütün bir kafatasından oluşuyor. Her iki kalıntının da Homo Sapien olduğu ve 135 bin yıllık olduğu düşünülüyordu. O zamanki yaş değerlendirmesi, iskeletlerin yanında bulunan istiridyelerdeki, radyoaktif uranyum atomlarından hesaplanmıştı. Ancak, kalıntıların bulunduğu bir kez daha modern tekniklerle inceleyen bilim adamları, kalıntıların aslında 195 bin yıllık olduğuna karar verdi.

İSKELETİN YAŞI KAYADAN HESAPLANDI

Yeni sonuç ise modern tekniklerin bir armağanı. Bilim adamları iskeletlerin etrafındaki volkanik tüflerin içerdiği kristalleri inceledi. Kristallerdeki radyoaktif potasyum atomlarının çürümesi hesaplandı. Bu hesaba göre, iskeletlerin yatırılmasından sonra da kayalıklar volkanik değişiklikler geçirdi.

Kayada meydana gelen değişiklikler sonradan fosillerin üzerini örttü. Mantık gereği, örten katmanların yaşı iskeletten küçük, iskeletin altında kalan katmanlar ise yaşlı çıktı. Hesap, iskeletin sahibi Homo Sapiens’in 196 bin yıl önce öldüğünü gösteriyor. Tarafsız bilim adamları da geliştirilen tekniğin doğruluğunu vurgularken, kalıntıların dünyanın en eski fosili olduğunda birleşiyor.

MODERN İNSANIN ŞAFAĞI

Omo bulgularının son haliyle, bilimin elindeki fiziki bulgular insanoğlunun evrimsel sürecinin başladığı düşünülen 200 bin yıl öncesine kadar ulaşmış oluyor. İnsanoğlunun 200 bin yıl önce Doğu Afrika’da bugünkü Tanzanya civarlarında ortaya çıktığı tahmin ediliyor. Bundan önceki en eski insan kalıntıları, yine Etiyopya’daki Afar bölgesinde bulunan 160 bin yıllık iskeletler.

KÜLTÜRÜN ÇIKMASI 150 BİN YIL ALDI

İskeletlerin yaşı ve evrimsel süreç açısından, bilim adamları modern insanın ‘modern’ özelliklerinin gelişmesinin 200 bin yıl aldığını ve hatta bu sürecin devam ettiğini vurguluyorlar. Ancak, söz konusu kalıntıların kültürel olarak ‘modern’ insan olduğunu söylemek zor.

İnsanın ‘modern’ olarak nitelenmesi için birtakım kültürel özellikleri geliştirmiş olması gerekiyor. Bunlar arasında balık tutmak, müzik yeteneği, alet yapmak ve kullanmak, topluluk haline geçmek sayılabilir. İnsanoğlunun modern özelliklerini yaklaşık 50 bin yıl önce geliştirdiği düşünülürse, Etiyopya kalıntıları ‘modern insan’ın fiziksel olarak ilk oluşum evresine işaret ediyor. Kültürel özelliklerin gelişmesi ise ancak 150 bin yıl aldı.

Makale hakemli bilim dergisi Nature’da yayımlandı.

Ntvmsbnc