Güney ve Doğu Afrika’da Australopithecus fosilleri bulunduğundan beri insanlığın beşiğinin Afrika olduğu düşünülür.

Daha yakın zamanda bulunan ve insan ayağına benzer meşhur 3.7 milyon yaşındaki Laetoli ayak izlerini de içeren fosiller bu tezleri güçlendirmekle beraber homininlerin Avrupa ve Asya’ya yayılmadan önce milyonlarca yıl Afrika’da izole bir şekilde yaşadıklarını göstermekte.

Girit’te bulunan ve 5.7 milyon yıl öncesine tarihlendirilen insan benzeri ayak izleri durumun bu kadar basit olmadığını göstermekte.

İnsan ayakları diğer kara hayranlarına göre çok farklı bir şekle sahiptir. Uzun bir ayak tabanı ve pençesiz 5 kısa ileri bakan parmaklar ve diğer parmaklardan büyük baş parmak ile eşsizdir.

En yakın akrabalarımız olan kuyruksuz büyük maymunların ayakları daha ziyade insan eline benzer. Laetoli ayak izlerin ise Australopithecuslar tarafından yapıldığı düşünülmekte ve modern insanların ayak izlerine benzemektedir. Ancak topukları daha dar ve ayak tabanında düzgün bir kemer yapısı bulunmamaktadır. Buna karşın, Etiyopya’da bulunmuş 4.4 milyon yıllık Ardipithecus ramidus’un ayaklar kuyruksuz büyük maymunlara benzemektedir.

Girit’te keşfedilen ayak izleri şüphe götürmez bir şekilde insan benzeri bir forma sahiptir. Bu durum özellikle baş parmakta kendini göstermektedir. Baş parmak sekil, ebat ve pozisyon bakımından bizimkine benzemektedir. Ayak tabanı Laetoli izlerine göre oransal olarak daha kısa olup genel form olarak aynıdır. Kısacası Girit izleri tartışmasız şekilde erken bir hominine ait olup Laetoli bireylerinden daha ilkel özellikler göstermektedir. Laetoli izleri volkanik küller içerisinde oluşmuşken Girit izleri muhtemelen bir nehir deltası olan bölgede kumlu bir kıyıda oluştular.

Araştırıcılara göre bu izleri tartışmalı yapan izlerin yaşları. 5.7 milyon yaşı ile izler bilinen en eski hominin olan Sahelanthropus’dan daha genç, Orrorin fosili ile yaşıt ve kuyruksuz büyük maymun benzeri ayaklara sahip Ardipithecus’dan daha yaşlı. Bu da Ardipitehcus’un sonraki homininlerin direk atası olduğu hipotezi ile çatışmakta. Ayrıca bu yıla kadar Afrika dışında 1.8 milyon yıldan daha yaşlı fosil bulunamamıştı. Bununla beraber Girit izleri bir kaç yöntemin kombinasyonu ile güvenilir bir şekilde tarihlendirilmiş durumda.

Girit izlerinin yapıldığı tarih geç Miyosen olarak adlandırılan bir dönemdir. Bu dönemde Sahra çölü henüz oluşmamıştı ve savana benzeri ortamlar Kuzey Afrika’dan doğu Akdeniz’e kadar uzanmaktaydı. Dahası, Girit Yunanistan ana karasından ayrılmamıştı. Bu da erken homininlerin buraya ulaşmasının zor olmadığını göstermekte.

Kaynak: ScienceDaily