Eklembacaklıları tanıyalım

Büyük ihtimalle, günlük hayatınızda hepiniz eklembacaklılarla karşılaşıyorsunuz. Örneğin, bahçede, yakınlardaki bir akarsuda, evde, yemek masasında ve hatta kedinizin köpeğinizin üzerinde bile onları görebilirsiniz! Eklembacaklılar her yerdeler!




Eklembacaklılar; böcekler, örümcekler, akrepler, kabuklular, çıyanlar gibi tanıdık birçok grubu içerir.

Burada fotoğrafını gördüğünüz hayvanların tümü ve daha birçoğu eklembacaklıdır. Aslına bakarsanız, bugüne kadar tanımlanmış hayvan türlerinin % 83’ünden fazlası eklembacaklılar grubundandır. Bu araştırmada, eklembacaklıların evrimsel tarihini derinlemesine inceleyeceksiniz ve böylece zaman içinde nasıl evrildiklerini keşfedeceksiniz. Eklembacaklıların, ortak atalarından hangi kalıtsal özellikleri aldıklarını, 500 milyon yıl öncesinde nasıl ortaya çıktıklarını ve soylarının hangi yönlerde nasıl çeşitlendiğini ve kısıtlandığını öğreneceksiniz.

Sayılarla Eklembacaklılar

İsterseniz eklembacaklıların ne kadar baskın olduğunu sayılarına bakarak anlamaya çalışalım.

• Dünya üzerinde herhangi bir anda yaklaşık milyar kere milyar (1.000.000.000.000.000.000) tane böcek yaşamaktadır. Bu da demek oluyor ki, yerkürede kişi başına 160 milyar böcek düşüyor!

• Gezegenimizde herhangi bir anda hayatta olan karınca sayısı yaklaşık 1.000.000.000.000.000’dır. Her birinin yarım santimetre uzunluğunda olduğunu varsayarsak, ucuca eklendiklerinde yerkürenin etrafını 125.000 kere dolanacak uzunlukta bir zincir oluşturabilirler!

• Boyları bir santimetreden kısa kopepod denilen küçük kabuklular okyanusta en yüksek sayıda bulunan hayvanlardır. O kadar çoklardır ki, birlikte yerküredeki tüm balinaların toplam ağırlığından daha ağır gelirler!

Eklembacaklılar: bir başarı öyküsü

Hangi açıdan bakarsanız bakın, eklembacaklılar başarılıdır:

Eklembacaklılar, 500 milyon yıldan uzun bir süredir yerküre üzerindedir ve evrimleri hala sürmektedir.

Yerkürede ezici bir çoğunluğa sahiptirler.

Her şekilde ve her boyda örnekleri vardır.

Küçük bir iç parazitten tutun da kuş yiyen devasa bir avcıya kadar, pek çok çeşitli ekolojik nişi dolduracak şekilde evrilmişlerdir.

Peki, ama nedir eklembacaklıları bu kadar başarılı kılan? İsterseniz incelememize eklembacaklıların tanımı ile başlayalım

Eklembacaklılar soyağacının beş dalı

Günümüzde yaşayan eklembacaklılar böcek, örümcek, çıyan, karides ve kerevitleri içerir. Bütün eklembacaklılar tek bir ortak atanın torunlarıdır. Nasıl siz ve biyolojik kuzenleriniz, soyunuzun geçmişine baktığınız zaman ortak bir dede ve nineye ulaşabiliyorsanız, tüm eklembacaklılar da soylarının geçmişine baktığında, ortak bir eklembacaklı ataya ulaşabilir… O atanın soyundan gelen bütün türler eklembacaklıdır. Aynı şekilde, o atanın soyundan gelmeyen bir tür de eklembacaklılara dahil edilemez.

Kalıtımla geçen karakterler

Biyolojik dede ve ninenizden belli karakterleri kalıtım yoluyla nasıl aldıysanız, eklembacaklılar da aynı şekilde belli bir takım karakterleri kalıtımla atalarından almışlardır. Eklembacaklıların çoğu, hangi hayvanların eklembacaklı olduğunu saptayabileceğimiz, kendilerine özgü beş özelliğin hepsini birden gösterir. Eklembacaklılara özgü bu özellikler şunlardır:

Evrim ve Eklembacaklılar

Eklembacaklıların tarihi, büyük bir ölçekte evrimin harika bir örneğidir. İşte gördüğünüz şeylerden bazıları:

Eklembacaklılar 500 milyon yıl önce, başlangıçta mütevazı sayılarda bulunan atalarından çeşitlenmişler. Bazı soyların, örneğin Opabinia ve üçlobluların nesli tükenmiştir…