Batı kültüründe soyisimlerin aktarılmasına benzer olarak, her erkek babasından gelen bir Y-kromozomuna sahiptir. Bu y-kromozomları baba tarafından soyu temsil ederler. Kadınlar ise y kromozomuna sahip değildirler. Genelde erkek çocuklar y kromozomlarını babadan kopyalarlar. Bin neslide bir kez – çok nadir olarak-  y kromozomu değişikliğe uğrar ve çocuğa farklı aktarılır. Bu olay Tekil Nükleotid Polimorfizmi (SNP) olarak adlandırılır ve o çocuğun bütün erkek soyuna aktarılır. Benim y kromozomum 1565 doğumlu olan Peter Gysi amcamdan buyana aktarılmıştır. Tekil Nükleotid Polimorfizmi ( SNP ) araştırarak ve başka bir adamın y kromozumu ile karşılaştırarak iki erkek arasındaki akrabalık bağını bulabiliriz.

Buna benzer olarak kadınlarda Mitekondrideki DNA’sını bütün çocuklarına geçirirler. Bütün çocuklar mitekondirdeki DNA’sını anneden aldığından dolayı bu dna kompozisyonu çocuğun anne tarafından soyunun bulunmasını sağlar. SNP ler dna’ larda da gözükür, bu nedenle snp testleri ile yine insanlar arasındaki ilişiklendirme yapılabilir. Ben mitekondrideki dna’ya test yaptırmadığım için tartışmanın geri kalanı baba tarafı soyum ile ilgili olacak.

Y Kromozomu DNA Kimliğimiz (Haplogroup)

Spn sıraları kişinin Haplogroup’unun belirlenmesi için kullanılırlar. Benim y kromozomum Spn için test edildiğinde Spn sıralamalarımın u106 olduğunu öğrendim. Ayrıca u106 için pozitif olan insanlardan testlerinde aynı zamanda u198, p107,l1 veya l48 ‘den en az biri ile de pozitif olduğunu gördüm. Ben l48 hariç bu altkümelerin hepsinde negatif test sonucu aldım. Buda beni haplogroup ‘ umun R1b1b2a1a, aka R1b-U106 şekliden dizayn olduğunu gösterir. Çünkü Snp u106 yaklaşık 3500 yıl önce meydana gelmiştir ve amcam Peter Gysi’ye kadar gidebilen tüm erkekler benimle aynı haplogroup’tandır. Soyadı Gysi (Geesey, Giesey, Keesey vb. ) olan ve İsveçli Gysi/Gysin ‘ in torunları olan tüm erkeklerin aynı haplogroup’tan olduğuna bile şüpheleniyorum.

Son günlerde, İsveçli( Muhtemelen daha önce Almanya’da idi) Johann Casper Giesse’ e kadar iz süren birisinin Spn testlerinde u106 için negatif p312 için pozitif olduğunu öğrendim. Bu onun R1b1b2a1b – aka R1b-P312 Haplogrubuyla çok yakın ilişkili olduğunu gösterir. Çok benzer bir soyisme sahip olmamıza rağmen bizim soylarımız 3500 yıl önce bölünmüş. Haplogrubumuzu bildiğimize göre geçmiş 50000 yılda atalarımızın göçlerine bakmak gerekecektir. U106 için pozitif olmak onun özelliğinden kaynaklanan kesin u106 Snp bağlarına sahip olmak demektir. Tabi bu yeni çıkan tüm bilgilerle değişir. Kaldi ki bu araştırma (2008-2009) son bir yılda olan insan göçlerini anlamak konusunda henüz başlangıç aşamasındadır.

200.000-130.000 Yıl Önce Doğu Afrika’da

Genetiksel ve fiziksel olarak ilk modern insanlar Doğu Afrika’da görüldüler. 120000-90000 yıl önce ilk insan göçünün sıcaklıktan dolayı Doğu Afrika’dan Akdeniz’i geçerek Levant, Saharan Kapsı’na, Orta Doğu’ya olduğu görülür. Daha sonra dünyanın ikliminin değişmesi nedeni ile Saharan, Levant çöl olmuş ve bu insanlar ölerek hiçbiri modern torunlar bırakamamıştır.

60.000 Yıl Önce Afrika’nın Kuzeydoğusu’nda

Bütün modern erkeklerin ataları zamanında Doğu Afrika veya muhtemelen Sudan, Kenya veya Etiyopya’nın modern kısımlarında yaşamıştır. “Adam” burada yaşayan veya ilk modern insan değildi ama bu dünyadaki bütün erkekler onun torunudur.  A haplogrubundandı ve Snp m91’e sahipti. A haplogrubundan olan erkeklerin Afrika’da yayılmış bir şekilde olduğunu ve sıklıkla Etiyopya ve Sudan’da olduğunu biliyoruz.

55.000 Yıl Önce Kuzey Doğu Afrika’da

Kuzeydoğu Afrika’da haplogrup B’ nin (snp b60) Haplogrup A’den bölündüğü bilindiğinde onun da A gibi Afrika’da ve genellikle Etiyopya ile Sudan’da olduğunu görürüz. Bizler haplogrup B’ nin torunlarıyız.

55.000-50.000 Yıl Önce Kuzeydoğu Afrika

Snp m168 olarak bilinen haplogrup C ve F son zamanlarda Afrika’nın dışından göçen bütün insanların atasıdır. Bu mutasyon Kuzeydoğu Afrika’da görüldü ve hala Etiyopya ve Sudan’da yaygın. Bu “Avrasyalı Adam” ın torunları ise sıradaki Afrikanın dışına  göçecek olan kişilerdi. O bugün yaşayan ve atalarının izini sürdüğünde kökeni Afrika olamayan herkesin atasıdır. 50000 yıl önce gerekli olan iki göç dalgası gözüktü ve insanları Doğu Asya ve Avusturalya’dan uzak sahil kıyılarına attı.İklimin verdiği uyarılar göç eden insanları 40000 yıl sonra Levant gibi olan verimli topraklara attı.

52.000-45.000 Yıl Önce Küçük Buz Devri, Avrupa

50000 yıl önce Bosporus ile, ilk göç dalgasından Levant’a giden insanlar Avrupaya geldi.Bizim atalarımız bu ilk dalgadan değillerdir. Bu Aurignacian, Paleolitik kültür Anadaludan Bulgaristan’a gelmiş sonrada Avrupa’ya gelmiştir. Yeni taş aletler Danube’a yani önce Macaristan’a sonra da Avusturya’ya gelmiştir.

45.000 Yıl Önce Orta Doğu

Bizim Avrasyalı Adem’in torunlarından birisinde m89 olarak bilinen haplogrup F çıktı. Bu adam Kuzey Afrika ya da Ortadoğu’da doğmuştu. Onun torunları ise Afrika’nın dışına olan ikinci göç dalgasını oluşturdu.Bu adam ise %90-95 Afrika kökenli olmadığı kanıtlanmış durumda.40000 yıl önceden başlarsak dünya ikliminin değiştiği ve soğuklaşarak kuraklaştığı görülür.Bu kuraklık Afrika’yı eski haline çevirerek yeşil alanları ve Kuzey Afrikayı çöl yaptı. Sonraki 20000 yıl boyunca Afrika ve  Ortadoğu arasındaki kapı Saharan kapalı durdu.

Arkalarındaki geçilemez çö nedeni ile bu torunlar ortadoğuda veya Avrasya’da yayılmış olarak durdular. Torunlardan çok azı bufalo, antilop ce toynaklı memelileri veya İrandan merkez Asya’ya kadar olan verimli toprakların bozkırlarından gelen bazı hayvanları takip ettiler.Diğer muhtemel bir rota ise Hint nehrini takip ederek Afganistan, Pakistan ve Hint Kush Dağları’nı geçerek Avrasya Bozkırları’na varmaktaydı.Bu yarı kurak , yeşillik Fransa’dan Kore’ye kadar olan yol göçmenler tarafından Müthiş Yol olarak adlandırılmıştır. Afrika’dan Ortadoğu’ya göçen bu insanlar merkez Asya’dan doğu ve batı olmak üzere iki yolda devam etmişlerdir.Diğerleri ise batı Avrupa’ya gelmiştir. Bu paleolitik – Cro-Magnon(beyaz ırkın ataları ) avrupada insan ırkı olarak baskın olmuş ve 29000 yıl önce Neanderthal’lara devretmiştir.

Bazı zor bulunur kaynaklardan olan yetenekler,silahlar ve kaynaklar Neanderthal’lara sağlanmıştır. Bu zaman boyunca bizim doğrudan atalarımız güneybatı Asya’da kalmışlardır.

40.000 Yıl Önce İran’da veya Merkez Asya’da

Aynı zamanda İran’da yada Merkez Asya’da doğmuş olan bir adam yeni bir snp olan m9 ( haplogrup K) ‘yı taşımıştır. Onun soyu olan Avrasya Klanı dünyanın çoğuna yayılmıştır. Bunun bir  çift kolu Doğu Asya ve Hindistan’a gitmiş ve şimdiki yaşayan yerlilerin hepsi bunların torunudur.

35.000 Yıl Önce Merkez Asya

Hint Kush Dağları’nın kuzeyinde oyun cenneti Merkez Asya’nın bozkırlarında yeni bir snp m45 (haplogrup P) taşıyan bir erkek doğdu. Sibirya ise buz devrinden dolayı grip ile boğuşuyordu ve kurtulmak çok zordu. Bu klandan iki ana kol ayrıldı. Bizim soyumuz (haplogrup Q– snp m207-) 270.000 yıl önce ortaya çıktı ve merkez Asya’da kaldı. Diğer soy ise ( haplogrup Q –snp m242– ) 20-15.000 yıl önce ortaya çıktı ve Bering Geçitleri’ni geçerek Amerika’ya ulaştı.

22.000-18.000 Yıl Önce Avrupa Buz Çağı

22.000-18.000 yıl önce Avrupa buz çağının maksimuma ulaştığı dönemde kalın buz tabakası ile örtülmüştü. Avrupanın güneyinde toprak donmuştu ve insan yaşamı için elverişli değildi. Kalan insanlar İberya, İtalya ve Balkanlarda yaşamak için sığınaklar bulmuşlardı. Bu paleolitik ve gravettian kültür tam o zamanlarda ortaya çıktı. Bu zor zamanlar nüfuslarını aşırı azalttı ama torunları şimdiki zamanlara gelmeyi başardılar. Bizim atalarımız (haplogrup R), buz devrinin etkisi bitene kadar hala güney batıda – Anadolu- veya merkez Asya’da beklediler.

Haplogrup R1 (SNP M173) bu çağ boyunca 18500 yıl önce genelde güneybatı Asyada ortaya çıktı. Bunların en yaygın torunları R1a (SNP L62) ve R1b (SNP M343)dir. Avrasya bozkırlarında çıkan R1a ‘nın şimdi genelde Doğu Avrupa ve Merkez Asya’da görüldüğüne inanılır. R1b’nin  ise güneybatı Asya’da Karadeniz civarında ortaya çıktığına inanılır.

15.000-5000 Yıl Önce Avrupa

Colin Renfrew tarafından, 8500 yıl önce Anadolu’da doğan Hint Avrupa kültürünün  Balkanlar’dan Avrupaya yayıldığı hipotezi ortaya atılmıştır (Anadolu Hipotezi). R1b ler işte bu göç dalgasından gelen ve Avrupa’da en çok görülen 7000 yıl önce oluşmuş R1b1b2(SNP M269) formunda Avrupa’da görülürler.

Karadeniz’den Avrupa’nın merkezine gelen atalarımız üç rota izlemişlerdir. Güneyden, Akdeniz kıyılarından gelenler İtalya’daki Alpller gibi bazı zorluklarla karşılaşmışlardır. Karadeniz’den gelen bir orta rota ise Danube Nehrinnden gerçek daha kolay bir yol olmuştur.Kuzey rotası ise Ukrayna ve Polonya’dan geçerek Karpetiyen Dağlarını aşmış ve oda iyi bir rota olmuştur.

L23, P310, P311 serileri ise daha ortaya çıkamamış ve  gelecekte Haplogrup R1b1b2’yi oluşturacaktı. P310’un da Haplogrup R1b1b2a1’ya dahil olduğunuda bilmek lazım. P130 kabaca 500 yıl önce  Avrupa Bronz Çağı’nda ortaya çıktı.

3.500-10.00 yıl önce Orta Kuzey Avrupa

Haplogrup R1b1b2a1, U106 (aka S21) ve P312 olarak geçen ve haplogrup R1b1b2a1a (aka R1b–U106 or R1b1c9 (S21+)) ve R1b1b2a1b (akaR1b-P312 ‘yı oluşturan iki snp’ye bölündü. Ki ben de u106 için pozitif çıktım. R1b-P312 Celtic grubu olmasının yanında R1b-U106 Alman grubudur. U106 (R1b1c9 (S21+)’nın Avrupada en çok olduğu yerler Hollanda ve Bulgaristan’dır.

U106 için yaş tahminleri 3000 yıl ile 9000 yıl arasında olduğunu gösteriyor. Benim baktıklarım yeni yapılan yaş tahminleridir çünkü eskiler bilgiden ve haplotiplerden yoksun olarak yapılmışlardır. Bu yeni yapılanlar ise 50 den fazla yayıcı ile yapılmıştır ve bu bilgileri verirler. U106, Alman kabileleriyle birlikte güney İskandinavya’da çıkmıştır.Bu da u106’nın kabilelerin göç rotalarını takip ettiğini gösterir.

Geçenlerde Finlandiya’nın milattan sonra 1200-1800’lerde İsveç Krallığı’na bağlı olduğunu öğrendim. Finlandiya’da aradığımız u106, İsveç’lilerin oradaki yerleşimiyle de alakalı olabilir. Baltık Adaları ve Rusya, Vikingler, Norveçliler ve İsveç’liler tarafından  güney İskandinavya’ dan 9-10’uncu yüzyıllarda yerleşilmiştir ve Rus adını almıştır. Bu yüzden aradığımız u106 için tekrar İskandinavya’ya dönmemiz gerekir. Kuzeydeki Alman kabileleri Angla-Soksonlar, Daneler tarafından kuzeybatı Avrupaya yerleşilmiştir. Bu kabilelerin köklerinin de İskandinavya’dan geldiği çok iyi bilinmektedir. İskandinavya gibi u106 bulduğumuz yerlerede Avrupa’dan hiç göç olmadığını bilmekteyim. Bu yüzden güney İskandinavya’nın u106’nın ilk çıktığı yer olduğuna inanmak istiyorum.

U106 için pozitif olanlarda 4 snp’den 3’ünde negatif tespit ettim : U198, P107 ve L1. Son zamanlarda bir ek snp(l48) testi oldum ve tahminen Nisan ortalarına doğru sonucunun gelmesini bekliyorum. Bu sonucu bulan insan sayısı çok olursa atalarımızı belirlemede bize kolaylık sağlayacaktır.

Y Kromozomu Analizine Dair

Geesey ailesinden olanlardan y kromozom testi yaptıranların bazıları, kromozomlarının 37 yerinde kısa art arda diziliş tekrarlanması tespit ettiler. Bu y kromozomundaki mutasyon snp’den daha fazla görülür. Birkaç nesil sonra aynı atadan gelenlerin kız torunlarında değişiklikler görülecektir. Genel tahmin oranlarına bakarak – bu genelde % 0.5 tir – test edilen kişiden kaç nesil sonra olacağını tahmin edebiliriz. Soyismi Geesey/Giesey/Keesey olan herkesi teste davet ediyorum, böylece sonuçlardan bir doğrultu çizebiliriz. Daha fazla bilgi için test firmasının aile ağacı dna’sında Gysi Projesi ana sayfasına başvurabilirsiniz.

Hazırlayanlar:

Yunus Tapa, Levent Alper

Bu yazı aşağıdaki makalenin bir çevirisidir.

http://people.musc.edu/~geesey/GeneticGenealogy.htm